Geleneksel ekonomik büyüme modelinin yetersizliklerine bir yanıt olarak ortaya çıkan Doughnut Ekonomisi’sini kısaca anlatmaya çalışacağız.

Doughnut Ekonomisi, İngiliz ekonomist Kate Raworth tarafından geliştirilen ve 2017’de yayımlanan “Doughnut Economics: Seven Ways to Think Like a 21st-Century Economist” adlı kitabında tanımlanan yenilikçi bir ekonomik modeldir. Bu model, geleneksel ekonomik büyüme anlayışını sorgular ve sürdürülebilir ve adil bir ekonomi yaratmayı hedefler.

Doughnut Ekonomisi’nin Temel Unsurları

1. İç Çember (Sosyal Temel): Bu çember, insanlığın temel ihtiyaçlarını ve haklarını temsil eder. Herkesin sağlıklı bir yaşam sürdürebilmesi için gerekli olan asgari sosyal standartları ifade eder. Bu standartlar arasında yeterli beslenme, temiz su, sağlık hizmetleri, eğitim, barınma, cinsiyet eşitliği ve sosyal adalet gibi unsurlar yer alır.
2. Dış Çember (Ekolojik Tavan): Bu çember, gezegenin ekolojik sınırlarını temsil eder. Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını ve çevresel etkilerin kontrol altında tutulmasını ifade eder. İklim değişikliği, biyoçeşitliliğin kaybı, toprak bozulması, okyanus asitlenmesi gibi çevresel sınırları içerir.
3. Güvenli ve Adil Alan (Doughnut’ın Ortası): İç ve dış çemberlerin arasında kalan alan, insanlığın sürdürülebilir bir şekilde yaşayabileceği güvenli ve adil bir alanı temsil eder. Bu alan içinde, insanların temel ihtiyaçları karşılanırken, çevresel sınırlar aşılmadan ekonomik faaliyetlerin sürdürülebilir bir şekilde gerçekleştirilmesi amaçlanır.

Doughnut Ekonomisi’nin Amacı

Doughnut Ekonomisi, sadece ekonomik büyümeyi değil, aynı zamanda sosyal eşitliği ve çevresel sürdürülebilirliği de dikkate alır. Bu model, ekonomik faaliyetlerin gezegenin ekolojik sınırlarını aşmadan ve insanların temel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde nasıl organize edilebileceğine dair bir rehber sunar.